انواع پله و خصوصیات آنها
اطلاعات کامل در مورد انواع پله
شاسی ها ، شکل پله ها و کف پله ها
پله ها پل ارتباطی در تمامی ساختمان ها به شمار میروند و دارای فرم ها و اشکال بسیار متنوعی هستند. که با توجه به فضاها و کاربردهای مختلف ساختار و جنس های مختلفی دارند.
بعضی از سازندگان پله را یک حجم اضافی در ساختمان تلقی میکنند، اما بسیاری از معماران پله را در موقعیتی مناسب از فضای داخلی و با بهترین متریال متناسب با کاربری فضا طراحی میکنند و این اتفاق باعث میشود، تا راه پله نه تنها یک ساختار اضافی در بنا نباشد، بلکه یکی از مهمترین المان های دکوراسیون داخلی به شمار آید.
در زیر قسمتهای مهم پله را با هم مرور کنیم؛
- کف پله(عرض پله):بخشی از راه پله است که پا روی آن قرار می‌گیرد. اگر ابعاد کف پله کوچکتر از حد استاندارد باشد احتمال سقوط فرد وجود دارد. اندازه استاندارد کف پله ۳۰ سانتی‌متر است.
- ارتفاع:فاصله‌ی عمودی دو کف پله متوالی را ارتفاع پله می گویند. ارتفاع استاندارد پله برای ساختمان‌های مسکونی ۱۵ تا ۱۸ سانتی‌متر است. ارتفاع پله برای افراد مسن و زنان باردار بسیار اهمیت دارد.
- پیشانی پله:قطع‌ای است که بین دو کف پله متوالی قرار دارد.
- پاگرد: سطحی است که فرد پس از پیمودن یک ردیف پله بر روی آن قدم می‌گذارد. معمولاََ از پاگرد برای استراحت یا تغییر مسیر استفاده میشود.
- سرگیر پله:ارتفاعی که از بالای کف پله تا خط شیب پله‌های فوقانی اندازه‌گیری میشود. اندازه سرگیر معمولاََ ۲/۲۰ متر است، تا رفت‌وآمد افراد و همچنین جابه‌جایی اجسام بزرگ مانند مبلمان به راحتی انجام شود.
- نرده:معمولاََ افراد ضمن بالا رفتن از پله نرده‌های نصب شده در دو طرف پله را نگه می‌دارند. استفاده از نرده احتمال سقوط از پله به سمت پایین را به حداقل می‌رساند.
- طول پله: به فاصله دو سر پله که برای تردد در نظر گرفته شده، گفته میشود. بعد از نصب نرده فضای مفید تردد کمتر از اندازه کل طول پله خواهد بود. به طوری که بین ۵ تا ۱۰ سانتی متر برای نرده باید در نظر گرفت.
محاسبه ی تعداد پله :
قبل از هر چیز برای شروع ساخت پله، باید تعداد دقیق و اندازه های پله ها را محاسبه کرد، تا مشخص شود که هر قسمت به چند پله با چه اندازه هایی نیاز دارد. برای محاسبه تعداد و اندازه های پله ها باید بخش های مختلف دو سطح را مد نظر قرار داد.
در این مقاله قصد داریم تا نحوه محاسبه و اندازه گیری پله را تشریح کنیم.
برای محاسبه پله باید ۲ فاکتور اصلی را اندازه گیری کنیم؛ ۱- اختلاف بین دو سطح ورود و خروج پله ۲- فاصله طولی ورود و خروج پله
با دانستن این دو اندازه میتوان شروع به محاسبه پله کرد.
بدیهی است که هر چقدر ارتفاع پله ها بیشتر باشد، تعداد پله کمتری نیاز است، اما اینکار عبور از پله را با مشکل مواجه میسازد. میزان ارتفاع پله بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر باید باشد، در اماکن عمومی مانند ایستگاه های مترو یا بیمارستان ها بهتر است که حداقل ارتفاع در نظر گرفته شود تا تمام نفرات براحتی بتواند از پله عبور کنند و در اماکن مسکونی ۱۷ سانتی متر مرسوم است که ایده آل ترین اندازه میباشد. ارتفاع بیشتر ازاین زحمت بیشتری برای عبور از پله دارد که ممکن است در بعضی فضاهای خاص مانند زیرزمین یا پلکان پشت بام این ارتفاع بیشتر باشد.
■نحوه ی محاسبه ی شیب پله ها در ساختمان های بتنی
برای محاسبه شیب راه پله، باید ارتفاع و طول را اندازه گیری کرد. ارتفاع و طول رابطه معکوس با همدیگر دارندهر چقدر که ارتفاع کمتر و طول بیشتر باشد، شیب راه پله، کمتر خواهد شد و به هر میزان که ارتفاع بیشتر و طول کمتر شود، شیب پله بیشتر میشود.
به عنوان مثال اگر عرض کف پله برابر ۳۰ سانتی متر و ارتفاع پله ۱۸ سانتی متر باشد و تعداد ۱۰ کف پله داشته باشیم. و با فرض ارتفاع طبقه ۱۸۰ سانتی متر. طول راه پله برابر با ۳۰۰ سانتی متر خواهد بود. با توجه به اندازه های گفته شده، شیب بدست آمده برابر ۳۰ خواهد بود که طبق نظر کارشناسان شیب مطلوب برای پله ۳۰ میباشد.
انواع پله ها از لحاظ متریال؛
انواع مختلف راه پله وجود دارد که با توجه به فضای آن متخلف انواع پله ها طراحی میشوند، مانند فضاهای عمومی مانند ایستگاه مترو، فرودگاه ، بیمارستان و یا راه پله ساختمان ها و خانه های دوبلکس، که طراحی پله در هر کدام از این فضاها با همدیگر فرق داشته و مانند هم نیستند. دلیل آن هم کاملا مشخص است. پله هایی که برای اماکن عمومی طراحی میشوند باید عرض بیشتری داشته باشند تا زمان تردد ترافیک ایجاد نشود و همینطور ارتفاع پله ها باید کمتر از حد معمول باشد تا تمام افراد براحتی از پله استفاده کنند. برای مطالعه در مورد اندازه پله ها، این مقاله را مطالعه کنید.
مورد دیگری که پله ها را از یکدیگر متمایز میکند، ساختار (شاسی )پله است. که با توجه به کاربرد ، دکوراسیون و سلیقه کارفرما از متریال های مختلف ساخته میشوند. و از مرسوم ترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- پله های بتنی
- پله های آهنی
- پله های چوبی
- پله های استیل
- پله های بتنی
این نوع از پله ها، از گذشته مرسوم ترین نوع پله ها بوده اند و چه در فضاهای بیرونی و چه در فضاهای داخلی قابل اجرا هستند. مناسب ترین گزینه برای فضاهای عمومی پله های بتنی می باشند. در ادامه به چند مورد از مزایا ئ معایب پله های بتنی اشاره کرده ایم.
مزایای پله های بتنی
- تنوع در انتخاب سنگ با طرح ها و رنگ های مختلف
- قابل اجرا با اندازه های بسیار عریض
- تحمل وزن بسیار زیاد
- غیر قابل اشتعال
معایب پله های بتنی
- وزن بالا
- فضای زیادی نسبت به بقیه پله ها اشغال میکند.
- پله های آهنی
استفاده از آهن از گذشته در زندگی انسان نقش مهمی داشته که این مهم در ساختمان سازی، عنصری جدایی ناپذیر است. آهن به دلیل سهولت کار و فرم پذیری راحت در قسمت های مختلف ساختمان استفاده میشود. بعنوان اسکلت ساختمان، آسانسور و… کاربرد دارد. پله های آهنی در طرح های مختلف قابل اجرا هستند، مانند پله گرد، مستقیم و نواری.
تنوع بسیار زیادی در طرح های پله ها با شاسی آهنی وجود دارد، از ساده ترین پله ها که از گذشته وجود داشته تا طرح ها مدرن که در خانه دوبلکس استفاده میشوند.
مزایای پله های آهنی
- تنوع در طرح و اندازه
- هزینه کمتر نسبت به انواع دیگر پله ها
- وزن کم
- غیر قابل اشتعال
معایب پله های آهنی
- نیاز به جوشکاری
- نیاز به نقاشی
- پله های چوبی
چوب یکی از منابع طبیعی است که کاربردهای زیادی در زندگی دارد. از ظروف چوبی تا خانه های چوبی و دکوراسیون داخلی از جمله مواردی هستند که از چوب در ساخت آنها استفاده میشود. پله های چوبی یکی از زیباترین انواع پله میباشد که در خانه های دوبلکس فضا را بسیار زیباتر میکند.
مزایای پله های چوبی
- زیبا در طرح
- روح بخشیدن به فضا
- سبک بودن
معایب پله های چوبی
- قیمت بسیار بالا
- مشتعل بودن
- آسیب پذیری در برابر ضربه
- پله های استیل
نوع دیگری از ساختار پله ها، پله های استیل میباشد. این ساختار پله بسیار محکم بوده و با توجه به براق بودن استیل، زیبایی بیشتری نسبت به بقیه شاسی ها دارد. شاسی های پله های استیل به دو شکل وجود دارند؛
- شاسی پروفیلی
این شکل از شاسی پله بصورت مستقیم طراحی و ساخته میشوند و برای چرخش پاگرد اجرا می گردد. پله با شاسی پروفیل استیل هزینه نسبتا بالایی دارد و دلیل آن هم ضخامت بالای پروفیل ها و هزینه دستمرد آن است. محدودیت ارتفاع و اندازه برای ساخت پله وجود نداشته و به هر اندازه ای که مد نظر باشد امکان اجرا وجود دارد. برای این نوع از راه پله میتوان از کف پله های چوب، شیشه و یا استیل استفاده کرد .
- پله های مفصلی
اگر برای طراحی پله محدودیت فضا دارید و یا شکل خاصی از پلکان را مدنظر دارید، پله های مفصلی بهترین گزینه برای شما میباشد.این پله ها، همان طور که از نام پیداست، هر کف پله توسط یک مفصل به کف بعدی متصل شده و قابلیت چرخش به طرفین را دارد.
نام دیگر پله های مفصلی، پله های کپسولی است.